Bệnh da liễu là bệnh có biểu hiện ngoài da do nhiều tác nhân gây ra, thường là do dị ứng, vi khuẩn, vi rút hoặc do cơ địa của người bệnh. Các bệnh da liễu tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tâm lý của người bệnh. Đặc biệt, những người mắc bệnh da liễu thường cảm thấy tự ti, mặc cảm do mất thẩm mỹ trên bề mặt da.
10+ bệnh da liễu thường gặp ở người lớn
Bài viết dưới đây tổng hợp một số bệnh ngoài da thường gặp và cách phòng tránh. Hi vọng những bệnh nhân mắc bệnh ngoài da có thể nhận biết và biết cách phòng tránh, điều trị kịp thời. Từ đó góp phần nâng cao hiệu quả điều trị, chăm sóc sức khỏe da liễu để có cuộc sống vui tươi, khỏe mạnh.
1. Bệnh Zona người lớn (Herpes Zoster)
Biểu hiện của bệnh ở giai đoạn đầu là ban đỏ trên da, sau đó tiến triển thành mụn kèm theo đau nhức. Bệnh zona khiến da bị bỏng, ngứa ran hoặc trở nên rất nhạy cảm. Bệnh zona có thể xuất hiện trên bất kỳ bộ phận nào của cơ thể. Các biểu hiện ngoài da thường kéo dài 7-10 ngày, nhưng đau dây thần kinh có thể kéo dài hàng tháng.
Tuy tình trạng bệnh sẽ đảo ngược nhưng vẫn gây đau, tê, ngứa có thể kéo dài hàng tháng, hàng năm, thậm chí cả đời. Để điều trị bệnh zona, bác sĩ thường kê đơn thuốc kháng vi-rút, thuốc giảm đau và vitamin B.
2. Phát ban (mày đay ở người lớn)
Phát ban có thể ngứa, châm chích hoặc cảm giác như bị kiến lửa đốt. Các nốt ban có kích thước khác nhau và đôi khi liên kết với nhau tạo thành các mảng. Chúng có thể xuất hiện trên bất kỳ bộ phận nào của cơ thể và lây lan từ vài phút đến vài ngày.
Nguyên nhân bao gồm các tác nhân vật lý như nhiệt độ cao, nhiễm trùng như viêm họng liên cầu, nhiễm vi rút và dị ứng với thuốc, thực phẩm và phụ gia thực phẩm. Điều trị bằng thuốc kháng histamine và kem bôi da có thể hữu ích.
3. Viêm da cơ địa
Đây là một trong những bệnh ngoài da khá phổ biến, đặc biệt ở trẻ em và ít gặp hơn ở người lớn hơn. Nguyên nhân gây ra bệnh viêm da cơ địa là do yếu tố di truyền hoặc môi trường.
Viêm da cấp tính thường xuất hiện những nốt ban đỏ hình tròn, trên bề mặt có nhiều mụn nước và vảy. Trên bề mặt da tiết dịch và phù nề. Đây là lúc bệnh nhân rất ngứa và khó chịu, nhất là về đêm.
Với bệnh nhân mãn tính, sắc tố da của người bệnh bị thay đổi, rối loạn và xuất hiện nhiều mảng da sần, dày lên, bong tróc vảy và còn rất ngứa.
4. Viêm da tiếp xúc
Là bệnh do tiếp xúc trực tiếp với chất kích ứng, dị nguyên.
Biểu hiện của bệnh là nổi mẩn đỏ, mẩn đỏ xuất hiện trên các vùng da bị bệnh như cổ, đầu, trán, mặt, mi mắt, bụng, chân tay và rất ngứa. Vùng phát ban của bệnh có giới hạn và chỉ lây lan khi bệnh trở nên nặng hơn.
Có hai loại viêm da tiếp xúc chính là viêm da tiếp xúc dị ứng và viêm da tiếp xúc kích ứng.
5. Bệnh vẩy nến
Bệnh vảy nến chiếm tới 10% trong tổng số các bệnh ngoài da ở nước ta. Tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng bệnh vảy nến lại ảnh hưởng đến thẩm mỹ và ảnh hưởng đến tâm lý của người bệnh.
Theo nghiên cứu và thống kê, nam giới có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn nữ giới. Đây là bệnh có thể phát thành từng đợt và cũng có thể giảm dần theo mùa.
6. Viêm da có mủ
Đây là bệnh ngoài da thường xuất hiện vào mùa hè. Lúc này trời nóng, cơ thể ra nhiều mồ hôi khi gặp tụ cầu, liên cầu khuẩn sẽ sinh bệnh.
Bệnh nhân bị viêm nang lông, bóng nước, chốc lở, hăm kẽ và ngoài ra, chốc lở, chốc lở…
7. Nổi mề đay – phát ban
Đây là bệnh da liễu phổ biến và cũng gây ngứa ngáy, đau rát, khó chịu cho người bệnh. Càng gãi, khi chạm vào vùng da nổi mề đay càng ngứa, có thể chảy máu và nhiễm trùng.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này như dị ứng với thuốc, với thức ăn, một số chất gây kích ứng; Côn trùng cắn và đốt; Tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu protein và canxi.
8. Ghẻ
Ghẻ là một bệnh ngoài da thường gặp, bệnh do một loại côn trùng ký sinh trên da, có tên khoa học là Sarcoptes scabiei, Hominis (cái ghẻ), đôi khi còn gọi là mạt ngứa, thường gặp vào mùa xuân – hạ. Bệnh do ghẻ cái gây ra, ghẻ đực không gây bệnh vì chết sau khi giao hợp.
Bệnh ghẻ lây khi nằm chung giường, dùng chung quần áo, lây qua tiếp xúc da kề da khi quan hệ tình dục… Ai cũng có thể bị ghẻ.
Hầu hết sự lây truyền bệnh ghẻ xảy ra trong các gia đình vì nếu một thành viên trong nhà bị ghẻ thì các thành viên khác trong nhà cũng dễ bị lây.
9. Nấm da
Bệnh nấm da đầu là bệnh rất dễ lây lan và hay tái phát, gây ra các triệu chứng ngứa ngáy vô cùng khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt và công việc của người bệnh.
Bệnh nấm da do vi nấm Dermatophytes gây ra, thường gặp nhất vào mùa hè và khu trú ở những vùng ẩm ướt, nếp gấp…
Khi xâm nhập vào da, các sợi nấm liên kết với nhau tạo thành búi nấm, khi các đám này già hoặc chết sẽ hình thành bào tử. Nấm da gây ngứa ngáy cho người bệnh do trong quá trình sống, các sợi nấm tiết ra độc tố gây kích ứng da.
Bệnh nấm da có các dạng thường gặp như: nấm toàn thân, nấm da đầu, nấm da mặt, nấm tay, nấm đùi, nấm kẽ chân và nấm móng tay…
10. Bệnh chàm (Eczema)
Bệnh chàm là một thuật ngữ để chỉ một số tình trạng viêm da không lây nhiễm. Các triệu chứng bao gồm da đỏ, khô và ngứa. Các bác sĩ chưa khẳng định nguyên nhân gây ra bệnh chàm, nhưng họ biết rằng căng thẳng, tiếp xúc với các chất gây kích ứng (như xà phòng), chất gây dị ứng và khí hậu có thể gây bùng phát.
Ở người lớn, nó thường xuất hiện ở khuỷu tay, bàn tay và các nếp gấp trên da. Một số loại thuốc chữa bệnh chàm có thể được bôi ngoài da và một số loại khác dùng đường uống hoặc tiêm.
Nguyên nhân chủ yếu là do cơ địa người bệnh và do tiếp xúc với hóa chất trong cuộc sống và công việc, ăn thức ăn lạ… hoặc do cơ thể bị rối loạn, sức đề kháng kém.
11. Mụn trứng cá
Mụn trứng cá bùng phát khi lỗ chân lông bị tắc do dầu và các tế bào da chết bị viêm. Có hai loại mụn: mụn đầu đen và mụn đầu trắng. Lỗ chân lông mở ra và chuyển sang màu sẫm được gọi là mụn đầu đen. Lỗ chân lông bị tắc hoàn toàn được gọi là mụn đầu trắng.
Vi khuẩn và các tác nhân gây mụn trở nên hoạt động. Chúng thường xuất hiện trên mặt, ngực và lưng. Bạn cũng có thể phát triển mụn mủ và u nang. Để giúp kiểm soát mụn, hãy giữ cho vùng da nhờn sạch sẽ và không làm nổi mụn (vì việc nặn có thể gây nhiễm trùng và để lại sẹo).
12. Nốt ruồi
Nốt ruồi thường có màu nâu hoặc đen. Chúng có thể ở bất cứ đâu trên cơ thể. Chúng có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc thành từng nhóm và thường xuất hiện trước tuổi 20. Một số nốt ruồi thay đổi chậm theo năm tháng. Chúng có thể từ phẳng đến cao lên, mọc lông hoặc thay đổi màu sắc.
Bạn nên kiểm tra nốt ruồi hàng năm với bác sĩ da liễu. Bạn nên đến gặp bác sĩ nếu nhận thấy bất kỳ sự thay đổi nào về đường viền không đều, màu sắc bất thường hoặc không đồng đều, chảy máu hoặc ngứa.
13. Bệnh mụn cóc
Trong hầu hết các trường hợp, mụn cóc thông thường xuất hiện trên ngón tay hoặc bàn tay. Chúng do vi rút u nhú ở người gây ra. Mụn cóc lây lan khi bạn chạm vào vật dụng được sử dụng bởi người có vi rút. Để ngăn ngừa nhiều mụn cóc lây sang các vùng lân cận, bạn có thể băng phần mọc mụn, giữ cho chúng khô và không chọc vào chúng.
Mụn cóc thường vô hại và không đau. Bạn có thể điều trị bằng thuốc bôi hoặc bác sĩ có thể đông lạnh hoặc đốt chúng. Các kỹ thuật loại bỏ tiên tiến hơn bao gồm phẫu thuật, laser và hóa chất.
Cách phòng chống các bệnh ngoài da
Để phòng tránh các bệnh ngoài da cần thực hiện các biện pháp sau.
Giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ
- Tắm rửa thường xuyên để rửa sạch bụi bẩn, mồ hôi, vi khuẩn, bã nhờn bám trên da
- Tắm, vệ sinh cơ thể và làm sạch da sau một ngày làm việc mệt mỏi hoặc luyện tập thể dục, thể thao.
- Không nên dùng quá nhiều sữa tắm, dầu gội sẽ làm tổn thương lớp nhờn.
Hạn chế sử dụng mỹ phẩm
- Làn da vốn rất nhạy cảm, đặc biệt là da mặt nên việc lạm dụng mỹ phẩm rất dễ gây dị ứng mỹ phẩm, viêm da, nám da, thậm chí là ung thư.
- Thuốc nhuộm tóc, sơn móng tay cũng dễ gây dị ứng và viêm da đầu.
Quần áo và đồ dùng cá nhân
- Không chia sẻ hoặc cho mượn quần áo của bạn cho bất kỳ ai.
- Quần áo luôn được giặt sạch và phơi khô dưới ánh nắng mặt trời để diệt khuẩn.
- Cất quần áo và đồ dùng cá nhân ở nơi thoáng mát, sạch sẽ.
- Không mặc quần áo ẩm ướt, mặc quần lót quá chật vì dễ gây nấm da.
- Một số loại quần áo bằng vải, ni lông, tổng hợp cũng gây dị ứng da nên cần chọn chất liệu thoáng mát, mỏng, thấm mồ hôi sẽ tốt hơn cho da.
Chế độ ăn
- Chế độ ăn uống đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng giúp da tăng sức đề kháng từ đó phòng chống các bệnh ngoài da tốt hơn.
- Thiếu dinh dưỡng dễ gây ra các triệu chứng ngứa da.
- Đối với người bị dị ứng nên hạn chế các chất kích thích, cà phê, trà, hải sản như cua, tôm, mực có thể gây dị ứng da.
- Hãy thay thế những thực phẩm này bằng những thực phẩm chứa nhiều vitamin C để tăng sức đề kháng.
- Ăn nhiều rau xanh, hoa quả, thực phẩm giàu canxi như đậu nành, cá hồi,…
Khám và điều trị bệnh ngoài da ở đâu tốt nhất?
Bệnh ngoài da là nhóm bệnh thường gặp trong cộng đồng ở nước ta. Bệnh thường không đe dọa đến tính mạng người bệnh ngay nhưng ảnh hưởng đến sinh hoạt và cuộc sống hàng ngày.
Các bệnh ngoài da có thể tái phát, khó điều trị dứt điểm, có thể lây lan cho những người xung quanh. Thậm chí nhiều người còn mất đi vẻ đẹp tự nhiên, thiếu tự tin với làn da khi mắc các bệnh da liễu.
Khi gặp các vấn đề về bệnh ngoài da, cách tốt nhất người bệnh nên đến cơ sở y tế chuyên khoa da liễu để được bác sĩ thăm khám, tư vấn và điều trị kịp thời. Bạn có thể tìm đến những địa chỉ bệnh viện, phòng khám da liễu uy tín ở gần nơi bạn sinh sống trên google.
